Το σπήλαιο «Φόρος» στην Άνδρο, βρίσκεται στο χωριό Αλαδινού και απέχει 4km από την Χώρα της Άνδρου. Καταλαμβάνει έκταση περίπου 500 τ.μ. και είναι από τα πρώτα ανακαλυφθέντα σπήλαια της Ελλάδος. Αριθμός 15 στον σχετικό κατάλογο της Ε.Σ.Ε.
Η ξενάγηση στο Σπήλαιο “Φόρος”, ξεκινά από το παλαιό γεφύρι, κατασκευασμένο το 1680 μ. Χ. από τον Ηπειρώτη αρχιμάστορα Κίτσο Ζώη και τη συντεχνία του. Η διαδρομή προς το σπήλαιο είναι 300 μέτρα, μέσα σε ένα παραδοσιακό πλακόστρωτο καλντερίμι.
Το μοναδικό λιθόστρωτο μονοπάτι που ξεκινά από το γεφύρι του Αλαδινού, απ΄όπου περνά ο «μεγάλος ποταμός» με τις πάπιες, τις νεροχελώνες, τα χέλια του και μετά από μια πεζοπορική διαδρομή 300 μέτρων, ανάμεσα σε δρύς, αγριοαχλαδιές κλπ, φτάνετε στο σπήλαιο. Όμορφες ξύλινες πινακίδες σας κατευθύνουν.
Στην διαδρομή θα απολαύσετε την υπέροχη θέα του Χωριού Αλαδινού και την καταπράσινη φύση του (Κυπαρίσσια, ελιές, πορτοκαλιές, λεμονιές κ.α)
Σπήλαιο “Φόρος” – Ξενάγηση
Στην είσοδο του σπηλαίου, η ξεναγός θα σας παρέχει τον απαραίτητο εξοπλισμό για την ασφαλή περιήγηση σας. Θα λάβετε κράνος και φακό. Για την δική σας άνεση, θα ήταν επιθυμητό να φοράτε κλειστά παπούτσια και να έχετε μία μακρυμάνικη μπλούζα μαζί σας. Στα 150 μέτρα της διαδρομής του, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να απολαύσει ένα αισθητικό υπερθέαμα. Ογκώδεις κολώνες δημιουργούν δαιδαλώδη διαμερίσματα. Πολλοί σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ελικτίτες, ποικιλόμορφοι και πολύχρωμοι, γκούρ, διακοσμούν τους οκτώ θαλάμους του ενώ σε πολλά σημεία υπάρχουν λιθωματικές λεκάνες νερού και μαργαριτάρια σπηλαίων.
Το σπήλαιο προσφέρει μια αίσθηση περιπέτειας, αφού η επίσκεψη σε αυτό γίνεται σε ομάδες των 6 ατόμων, με την παροχή κράνους και φορητού φωτισμού καθώς και συνοδού-ξεναγού. Ολα τα παραπάνω το κατατάσσουν σε ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Άνδρου. Η ζωή διείσδυσε και μέσα στο σπήλαιο του Αλαδινού αναπτύσσοντας μοναδικές μορφές ζωής απόλυτα προσαρμοσμένες στο σκοτάδι και την ελάχιστη τροφή. Η θερμοκρασία στο σπήλαιο είναι σταθερή 16-17°C όλο το χρόνο και η υγρασία ανέρχεται στο 75%. Το χωριό Αλαδινός βρίσκεται 120 μέτρα στους πρόποδες του βουνού Γεράκωνα, με θερμοκρασίες το χειμώνα 4-17°C και 23-37°C το καλοκαίρι.
Το σπήλαιο και η ιστορία
Για το όνομα του σπηλαίου “Φόρος” υπάρχουν δύο εκδοχές. Κατά την πρώτη, η ονομασία προέρχεται από την ιταλική λέξη “foros” που σημαίνει “άνοιγμα”. Η δεύτερη αναφέρεται στη δεισιδαιμονία των κατοίκων, καθώς όταν έπεφταν και χάνονταν ζώα, πίστευαν πως πλήρωναν με αυτό τον τρόπο φόρο, για να εξευμενίσουν τα κακά πνεύματα.
Πρώτη εξερεύνηση του σπηλαίου έγινε το 1937 από το ζεύγος Ιωάννη και την Άννα Πετροχείλου. Με εντολή της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας (Ε.Σ.Ε.) το 1982, εξετελέσθη πλήρης χαρτογράφηση υπό την Ά.Πετροχείλου και τον Σ. Διακογιάννη. To σπήλαιο “Φόρος”, είναι το 15ο καταγεγραμμένο σπήλαιο στην Ελλάδα, στην επίσημη χρονολογική λίστα ανακαλυφθέντων σπηλαίων από την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρία (Ε.Σ.Ε).